A/30 van 18 oktober 2021 - Controle inkomsten T+2 schooltoeslag en sociale toeslag

A/30 - Mededeling van het VUTG

18 oktober 2021

Betreft: Controle inkomsten T+2 schooltoeslag en sociale toeslag

Situering

In 2021 komen voor de eerste keer de inkomsten binnen betreffende inkomstenjaar 2019 met hierin begrepen de schooltoeslag en de sociale toeslag conform de (nieuwe) regelgeving van het Groeipakketdecreet.

Deze mededeling kadert in het licht van artikel 10 BVR Sociale toeslagen en artikel 14 BVR Selectieve participatietoeslagen, meer bepaald de controle van de inkomsten 2 jaar later, en licht toe hoe deze inkomsten dienen geïnterpreteerd te worden in het jaar T+2 voor kalenderjaar T.

Hierbij wordt voor de drie procedures toelichting gegeven.

1. Automatische procedure

De automatische procedure heeft voorrang op de (elektronische en manuele) alarmbelprocedure en houdt rekening met de actuele inkomstenkern en de actuele gezinsgrootte.

Het betreft een automatisch onderzoek op basis van de gegevens van het aanslagbiljet met betrekking tot de inkomsten van het kalenderjaar twee jaar voorafgaand aan het kalenderjaar waarin het toekenningsjaar begint.

In deze procedure worden de tekortkomingen van de automatische toekenningen opgevangen. Het bestaan van een al dan niet actuele nood in het jaar T was gebaseerd op een vermoeden. Ingeval blijkt uit de controle in het jaar T+2 dat er weldegelijk een nood was door een laag inkomen in het jaar T, dan wordt dit nog aangevuld en wordt toch nog de sociale toeslag/schooltoeslag voor kalenderjaar T toegekend in het jaar T+2.

Opgelet:

• er wordt nooit teruggevorderd op basis van het aanslagbiljet T+2 voor het jaar T;
• op basis van de controle T+2 kan er nooit retroactief een hoger bedrag aan sociale toeslag en/of schooltoeslag worden toegekend voor kalenderjaar T, er kan enkel overgeschakeld worden van geen sociale toeslag naar een sociale toeslag/schooltoeslag.

2. Elektronische alarmbelprocedure (enkel van toepassing voor de sociale toeslag)

Indien het recht op sociale toeslag niet automatisch kan worden vastgesteld, wordt de sociale toeslag automatisch toegekend voor elke maand waarin het gezinsinkomen is samengesteld uit volgende inkomsten: leefloon, inkomensvervangende tegemoetkoming voor personen met een handicap (IVT), inkomensgarantie voor ouderen (IGO).

In het jaar T+2 wordt er gecontroleerd o.b.v. inkomsten voor het kalenderjaar T. Dit wordt enkel gebruikt om de controle van de ontbrekende maanden, in dewelke nog geen sociale toeslag werd toegekend op basis van de elektronische (of manuele, zie verder) alarmbelprocedure, nog te kunnen bijpassen voor kalenderjaar T.

Deze elektronische alarmbelprocedure kan door geen enkele andere procedure (bv. de KI-toets) overruled worden voor de maanden waarin ze werd toegepast.

3. Manuele alarmbelprocedure

a. Algemeen

Indien het recht op sociale toeslag niet kan worden vastgesteld via de automatische procedure of via de elektronische alarmbelprocedure, kan de begunstigde op eigen initiatief bewijzen dat zijn gezinsinkomen gedurende een regelgevend bepaalde periode onder de inkomensgrenzen valt.

b. Positieve regularisatie

In principe wordt het aanslagbiljet niet gebruikt met het oog op negatieve regularisaties, maar wel om eventuele tekortkomingen op te vangen. Mensen die toch recht hadden in het kalenderjaar T, zullen voor de maanden waar ze in dat kalenderjaar nog geen sociale toeslag ontvingen, een bijpassing kunnen ontvangen. Ook bij deze controle worden er in de regel dus geen negatieve regularisaties uitgevoerd.

Opgelet: op basis van de controle T+2 kan er nooit retroactief een hoger bedrag aan sociale toeslag en/of schooltoeslag worden toegekend voor kalenderjaar T, ook niet in het kader van de manuele alarmbelprocedure, er kan enkel overgeschakeld worden van geen sociale toeslag/schooltoeslag naar een sociale toeslag/schooltoeslag.

Opgelet: dit staat volledig los van een situatie langdurige ziekte o.b.v. artikel 50ter AKBW voor die periode. Men moet de beide controleprocedures strikt van elkaar scheiden. Indien men vaststelt dat er een recht is op een sociale toeslag als langdurig zieke dan kan men wel degelijk deze bijpassing uitvoeren. Maar dit staat op zich los van het tweede aandachtspunt dat bij opgelet onder punt 1 van deze mededeling werd aangegeven.

c. Negatieve regularisatie

Op de regel dat er geen negatieve regularisaties worden uitgevoerd bestaat echter één uitzondering, in het kader van de manuele alarmbelprocedure. De inkomstenbronnen zullen nagekeken worden en indien blijkt dat er door de begunstigde bijvoorbeeld een werkloosheidsuitkering niet werd aangegeven, maar dit nu aan het licht komt bij de controle op basis van het aanslagbiljet voor het jaar T, zal er wel een herevaluatie plaatsvinden.

Als blijkt dat de manuele alarmbelprocedure nooit had mogen toegepast worden in het kader van de sociale toeslag en/of als blijkt dat een ontbrekend inkomen een negatieve invloed had in het kader van de schooltoeslag, dan zal er wél worden teruggevorderd.

Indien de begunstigde zijn inkomen correct heeft aangegeven in het jaar T, zal er nooit negatief geregulariseerd worden. Net zoals in de automatisch procedure laten we het feit dat er uit de inkomenstoets in T+2 een eventueel hoger inkomen blijkt, enkel naar de toekomst toe werken en niet naar het verleden.

Ingeval de begunstigde nalatig is geweest, kan eventueel een afwijking voorzien worden op de 10%-inhouding. Ingeval van fraude dient bewezen te worden dat de begunstigde echt bewust inkomstenbronnen heeft willen achterhouden. De bewijslast hiervan ligt bij de uitbetalingsactoren. Ingeval fraude kan aangetoond worden, zal er aan 100% worden ingehouden.

Opgelet: De controle in GPA gebeurt op jaarbasis.
Dit betekent dat er bij de vergelijking tussen de inkomstenbronnen op jaarbasis en deze beschikbaar in het kader van de manuele alarmbelprocedure verschillen kunnen zijn op basis van gegevens uit verschillende periodes. Het is echter de bedoeling om enkel gegevens uit dezelfde periodes met elkaar te gaan vergelijken.
Aangezien GPA deze controle niet op basis van gelijke periodes voert, zal de consulent in dat geval steeds een extra controle moeten uitvoeren teneinde na te gaan of deze nieuwe inkomensgegevens en stukken al dan niet reeds beschikbaar waren voor de periode in het jaar T waarop de controle toen werd uitgevoerd binnen de manuele alarmbelprocedure. Indien er geen enkele overlap bestaat tussen de extra inkomstenbron die wordt gevonden in de controle op jaarbasis en de periode van de manuele alarmbelprocedure, kan dit geen negatief gevolg hebben naar de begunstigde toe.